Njihuni me bazën e fshehur ajrore në Shqipëri! MiG-ët sot për shitje, dikur krenaria e Enver Hoxhës

Njihuni me bazën e fshehur ajrore në Shqipëri! MiG-ët sot për shitje, dikur krenaria e Enver Hoxhës
Në bazën e fshehur të ajrit malor, Shqipëria i blen MiGs për shitje

Në një kodër të thepisur të Shqipërisë së Veriut qëndron një portë e së kaluarës komuniste: një derë e gjerë çeliku hapet, për të zbuluar një bazë ushtare që fshihet në zemër të malit.

Tunele që shkojnë në 600 metra lidheshin dikur me jetën ushtarake, por sot baza ajrore e fshehtë në Gjadër është thjesht një depo që mban dhjetëra avionë MiG të periudhës komuniste që mbledhin për vite pluhur, mes errësirës.

Tre dekada pas shpërbërjes së komunizmit, autoritetet shqiptare po përpiqen të shesin avionët sovjetikë dhe kinezë, nga të cilët ka dhjetëra të tjerë  më shumë në një bazë tjetër ajrore aty pranë.

AFP i ka kushtuar një reportazh avionëve të viteve të komunizmit, që ndodhet edhe në bazën e Gjadrit.

“Përafrimi i pajisjeve tona dhe armëve tona me standardet e NATO-s është pjesë e “kapitullit të ri” të Shqipërisë me Aleancën, në të cilën u bashkua më 2009, - thotë Shefi i Mbrojtjes së ushtrisë Bardhyl Kollcaku.

Sa për MiG-ët, “përveç nostalgjisë, (për të cilën) ne do t’i mbajmë disa prej tyre në muzeun tonë... pjesa tjetër do të trajtohet sipas legjislacionit vendas për shitje ose përdorim tjetër”, tha ai.

Avionët e epokës komuniste, të cilat përfshijnë ndër të tjera modelet MiG-19, MiG-17 dhe MiG-21, kanë dalë jashtë përdorimit për më shumë se një dekadë.

Kur Shqipëria diskutoi për herë të parë shitjen e MiG-ve në vitin 2016, kërkesa erdhi nga Muzeu i Hapësirës Ajrore ​​në Francë, si dhe nga një shkollë fluturimi në Gjermani.

Megjithatë, asnjë shitje nuk është realizuar deri më sot, sipas dokumenteve ligjore lidhur me procesin. Individë janë gjithashtu në listën e pritjes, përfshirë biznesmenin francez Julien Roche, i cili planifikon të instalojë avionin që kërkon të blejë në këtë bazë, në kopshtin e tij.

Nuk është kaq e lehtë për të marrë këtë lloj avioni, sepse të gjitha ato janë kryesisht të shkatërruara dhe nuk janë të ruajtura, si në Shqipëri.

Ashtu si 7,000 bunkerë të sigurisë, baza e fshehtë e Gjaderit ishte pjesë e planit të ish-diktatorit komunist Enver Hoxha për të forcuar shtetin e tij të egër nga frika e pushtimeve të huaja që kurrë nuk u realizuan.

Më shumë se 600 persona ushtarakë punonin brenda labirintit të tuneleve të mbyllura në vitin 2000.

Avionët fluturonin deri në vitet  2000 dhe përdorën baza ushtarake të ndryshme, derisa u hoqën nga shërbimi pas një aksidenti në 2004.

Pas hapjes së tuneleve të errëta dhe të lagështa, komandanti i tanishëm i bazës Fatmir Danaj pranon se avionët e vjetër ngjallin nostalgji.

“Kënaqësia e fluturimit dhe e punës në këtë bazë ishte e paimagjinueshme,” tha Danaj 52-vjeçar.

Sot, brenda - duke përfshirë një kafene, konvikte dhe një sërë zyrash të tjera - janë të zbrazëta.

Gjatë 40 viteve të sundimit të tij, Hoxha e ktheu Shqipërinë në vendin më të militarizuar në Ballkan.

Kjo bazë u dëmtua në vitin 1997, shtatë vjet pas rënies së komunizmit, kur vendi u përfshi nga një rebelim i armatosur dhe qytetarët sulmuan bazat ushtarake për të rrëmbyer armët.

Edhe në Gjadër njerëzit grabitën armë dhe morën pjesë të disa MiG-ve si metale hekuri, për t’i shitur. Danaj ende ëndërron të shohë Gjaderin që të kthehet në lavdinë e tij të mëparshme.