ALB
ENG
Cape Town, shtëpia e maleve Tabela, i pinguinëve afrikanë, e kohës së mirë për det, është një destinacion turistik me famë botërore. Por gjithashtu mund të bëhet i famshëm për të qenë qyteti i parë i madh në botë, që do të mbetet pa ujë.
Projeksionet më të fundit sugjerojnë se uji i këtij qyteti mund të mbarojë në mars. Kriza është shkaktuar nga reshjet e ulëta në tre vjetët e fundit, së bashku me rritjen e konsumit nga një popullsi gjithnjë e në rritje.
Qeveria lokale po përpiqet për të përmirësuar situatën, duke ngritur impiante për të bërë ujin e detit të pijshëm, projekte të mbledhjes së ujërave nëntokësore, dhe programe të riciklimit të ujit.
Ndërkohë katër milionë banorët e Cape Town nxiten për të ruajtur ujin dhe nuk përdorin më shumë se 87 litra në ditë. Larja e makinave dhe mbushja e pishinave është e ndaluar. Madje edhe ekipit vizitues indian të kriketit iu tha të përdorte dushet, pas ndeshjes, në dy minuta.
Rajoni i Afrikës së Jugut në Afrikën Perëndimore vuan nga mungesa e ujit në më shumë se njëqind vjet.
Natyrisht që problemet e tilla të lidhura me ujërat nuk kufizohen vetëm në Cape Town.
Rreth 850 milionë njerëz globalisht nuk kanë qasje të sigurt me ujin e pijshëm, thotë Organizata Botërore e Shëndetësisë, ndërsa thatësira është në rritje.
Në vendet e zhvilluara dhe ato në zhvillim, deri në 80% e ujit humbet përmes rrjedhjeve, sipas konsulencës gjermane të mjedisit GIZ. Edhe në disa zona të SHBA, deri në 50% të ujit rrjedh larg, për shkak të vjetrimit të infrastrukturës.
Një numër gjithnjë e më i madh i kompanive të teknologjisë po përqendrojnë punën e tyre në menaxhimin e ujit - duke aplikuar zgjidhje “të zgjuara” për sfidat e ujit.
Për shembull, kompania franceze CityTaps ka një mision për të përmirësuar qasjen e ujit në shtëpitë urbane me matësit e ujit që lidhen me një sistem menaxhimi të bazuar në internet.
Kompania është e para në shënjestër të shtëpive të varfra në zonat urbane dhe sistemi i tij, CTSuite, aktualisht po përdoret në Niger.
Përdoruesit blejnë ujë nëpërmjet telefonave të tyre celularë dhe një matës i zgjuar shpërndan ujë aq sa është paguar. Përdoruesit marrin alarme kur bilanci i tyre i kredisë bëhet i ulët dhe nëse ata nuk e mbushin llogarinë, mjeti automatikisht çaktivizon rrjedhën.
Kompanitë e ujit po përdorin gjithashtu dronë dhe satelitë për të gjetur vendndodhjen e burimeve, dhe në disa rrethana madje edhe shufra bërthamore - pavarësisht dyshimeve shkencore, disa firma thonë se ata po funksionojnë.
“Interneti ofron rrugë të reja për novacionin teknologjik në fushën e ujit, kryesisht duke dhënë të dhëna në kohë reale që - ne shpresojmë – se mund të përdoren për të ndihmuar shërbimet komunale që të bëhen gjithnjë e më efikase”, thotë Gregoire Landel, e CityTaps.
Menaxhimi më i mirë i ujit gjithashtu ndihmon në kursimin e energjisë elektrike dhe kimikateve të kërkuara për të prodhuar ujë të pijshëm.
Ndërkohë, kompani të tjera po përdorin teknologji për të siguruar ujin nga burime të reja.
Për shembull, WaterSeer me bazë në SHBA po zhvillon një pajisje për mbledhjen e ujit nga ajri.
Kompania thotë se uji mund të prodhohet me “më pak se 100 Watt” të energjisë elektrike
“Individët dhe bizneset do të gjejnë rrugë për zgjidhje inovative, pasi ata do të jenë në gjendje të lëvizin dhe të miratojnë disa prej tyre më shpejt se sa shërbimet e mëdha që nganjëherë zhyten në kufizime rregullatore dhe kulturë të ngurtë vendimmarrëse.”
Përgatiti: A. Muraçi/Fotot dhe artikulli martë nga BBC
